Fundacja – Moduły siedliskowe

MODUŁY SIEDLISKOWE – Reef Ball
w UMOCNIENIU BRZEGU oraz
w REWITALIZACJI PLAŻ

Po sztormach które nawiedziły nasze Wybrzeże w połowie października 2009 roku umocnienie brzegu stało się palącym problemem.
Już nie należy zadawać pytań, czy mamy umacniać brzeg , tylko należy zapytać się KIEDY ZACZYNAMY umacniać brzeg i jakimi sposobami będziemy go umacniać!?
Mieszkańcy nadmorskich miejscowości leżących wzdłuż całego naszego prawie 500km wybrzeża każdej wiosny z niepokojem wychodzą na plaże i zastanawiają się, czy plaża dotrwa do początku lata, czy znowu , nawet niezbyt silny sztorm nie zniweczy wielomiesięcznych, kosztownych prac i czy turyści przyjadą.
Lokalne społeczności zrobiły bardzo wiele dla rozwoju turystyki.
Z opublikowanych statystyk za 2007 rok wynika, że wypoczynek nad polskim morzem wybrało ponad 8 mln turystów. Przy czym byli to nie tylko obywatele naszego Kraju. W kolejnych 2 sezonach najprawdopodobniej wynik ten „zostanie pobity”.
Należałoby się więc zastanowić jak pomóc tym lokalnym społecznościom. Jak im pomóc zabezpieczyć ich „warsztat pracy” jakim stał się dobrze zagospodarowany i stabilny – odporny na destrukcyjne działanie morza KAWAŁEK PLAŻY?
Jak zabezpieczyć brzeg nie pakując się w kolejną podobną do tej z Rewala betonową konstrukcję, czy kamienne i betonowe opaski widoczne na wielu odcinkach naszego brzegu, czy też w takie „monolityczne konstrukcje” jak Gdyński Bulwar.

Jak zabezpieczyć brzeg morski zachowując jednocześnie na tyle tylko na ile jest to możliwe naturalne walory krajobrazowe dla których to właśnie tak dużo turystów przyjeżdża rokrocznie nad Nasze Morze!?

Fundacja „Sztuczne Rafy” wraz z Konsorcjum Firm Współpracujących, poddaje pod rozwagę umocnienie brzegu morskiego i rewitalizację plaż przy pomocy Modułów Siedliskowych Reef Ball.
Z modułów tych można zbudować podwodne progi, które nie tylko będą mogły stawić czoło sztormom, ale dzięki swojej wyjątkowej konstrukcji zabezpieczą również plaże i umożliwią jej całoroczne użytkowanie bez konieczności kosztownego jej „poprawiania” przy pomocy piasku pozyskanego z dna morskiego, tak jak to się dzieje do tej pory.
Moduły Siedliskowe Reef Ball poza umocnieniem brzegu będą również doskonałym siedliskiem dla różnych gatunków ryb, tworząc tym samym doskonałe miejsca dla ich sportowego połowu.

Najlepiej zobrazuje walory takiego umocnienia brzegu kilka z już zrealizowanych projektów.

Na Dominikanie został zrealizowany Projekt , którego celem była rewitalizacja plaży i umocnienie brzegu morskiego w rejonie nowo powstałego kompleksu hotelowego – Iberostar, należącego do jednego z największych koncernów turystycznych – Thomas Cook.
Moduły Siedliskowe Reef Ball zostały umieszczone w 3 rzędach na głębokości od 1,6 do 2 m w taki sposób, aby poszczególne moduły nie były zanurzone głębiej niż 0,8m pod powierzchnią wody – średnio 0,4m.
Prawie bezpośrednio po zrealizowaniu projektu, tuż po jego oddaniu do eksploatacji w wybrzeże Dominikany uderzył huragan „Georges”.
Huragan został zaliczony do kategorii 3.
Kilka tygodni później w ten sam fragment wybrzeża uderzył huragan ”Mitch” zaliczony do kategorii 5 , czyli najgroźniejszej, najbardziej potężnej wichury wiejącej na południowym Atlantyku.
Ani wiejący z wielką siłą wiatr, ani potężne wielometrowe fale nie spowodowały żadnych uszkodzeń w posadowionych bardzo blisko plaży Modułach Siedliskowych Reef Ball.
Moduły nie tylko wytrzymały, ale też żaden z nich nie został uszkodzony, ani wyrzucony na brzeg. Dodatkowo okazało się, że nie tylko uchroniły one plażę, ale również zapobiegły zniszczeniu brzegu morskiego tak jak to bywało w latach poprzednich.

Huragany są klasyfikowane na pięć kategorii według prędkości wiatru i zniszczeń, jakie są w stanie wyrządzić. Kategoria 1: obejmuje cyklony, w których masy powietrza poruszają się z prędkością 119 do 153 km/h, kategoria 2 : 154 – 177 km/h, kategoria 3: 178 – 209 km/h, kategoria 4: 210 – 250 km/h, kategoria 5: ponad 250km/h.

Proponujemy również zastosowanie na polskim wybrzeżu właśnie TEJ SAMEJ – opatentowanej w USA i chronionej w wielu krajach na świecie (w tym i w Polsce) – technologii.
Z wielkim powodzeniem zastosowano Moduły Siedliskowe Reef Ball do umocnienia brzegu morskiego i rewitalizacji plaż między innymi na Grand Cayman, na Dominikanie, na Antigua, w Miami Beach.
Aktualnie prowadzone są wstępne prace projektowe na wielu wybrzeżach w różnych częściach świata, gdzie również planuje się zbudowanie ochronnych progów podwodnych z Modułów Reef Ball..
Sądzimy, że realizacja podwodnego progu zbudowanego z Modułów Siedliskowych Reef Ball będzie to najszybszy do zrealizowania projekt, projekt najbardziej przyjazny dla środowiska naturalnego jaki kiedykolwiek do tej pory był na naszym Wybrzeżu stosowany.
Zbudowanie podwodnych progów „raz na zawsze” pozwoli zapomnieć mieszkańcom nadmorskich miast i miejscowości jak wyglądały zdewastowane plaże po kolejnych jesiennych , czy wiosennych sztormach, chociażby takich jak ten z października 2009 roku.

Dodatkowo Moduły Siedliskowe Reef Ball mogą być stosowane jako obiekty towarzyszące wszelkiego rodzaju inwestycjom hydrotechnicznym.
Moduły te są w stanie równoważyć niekorzystny wpływ na środowisko wodne jaki najczęściej mają budowle hydrotechniczne, takie jak nabrzeża portowe, mola, groble i różnego rodzaju nasypy chociażby takie jak planowana inwestycja Gazoportu w Świnoujściu.

Podczas moich licznych prezentacji jakie miały miejsce w ostatnich kilkunastu miesiącach zadawano mi wiele pytań dotyczących „zalet i wad” proponowanej technologii.

Bardzo często pytano mnie czy przypadkiem plaże w rejonie posadowienia progów zbudowanych z Modułów nie są odbudowywane z pisaku leżącego już na brzegu w bezpośredniej bliskości Modułów!
Ze zrealizowanych do tej pory inwestycji (w wielu miejscach na świecie) chroniących brzeg okazało się że przeprowadzone przez zleceniodawców, jak i wykonawców badania jednoznacznie pokazują, że po zastosowaniu progów z Modułów Siedliskowych Reef Ball materiał do odbudowy plaż „brany jest” z przedpola , czyli z dna leżącego na przedłużeniu wybudowanego progu. Co jest niezmiernie istotne, to materiał ten (piasek) „pozyskiwany jest” podczas sztormów. Czym silniejszy sztorm, tym więcej materiału jest przerzucane przez próg i tym więcej pozostaje jego pomiędzy posadowionymi Modułami Reef Ball a brzegiem. Widać do doskonale na przedstawionych wykresach i na prezentowanych zdjęciach.

Kolejne zapytania dotyczyły niezmiernie istotnej sprawy a mianowicie bezpieczeństwa ludzi odpoczywających na plaży! W tym konkretnym przypadku progi zrealizowane z Modułów Reef Ball posadowione stosunkowo blisko brzegu i na niewielkich głębokościach doskonale zabezpieczają kąpiących się przed coraz częściej pojawiającymi się „szaleńcami”, użytkownikami skuterów wodnych. Kierujący skuterem poważnie się zastanowi zanim wjedzie na plażę w rejonie chronionym przez Moduły. Może ktoś zapytać , a jak w związku z powyższym zapewnić bezpieczeństwo kierowcy skutera!? No w tym konkretnym przypadku musi on liczyć nie tylko na swoje umiejętności, ale musi dostosować się do znaków nawigacyjnych umieszczonych na krańcach progów i na specjalnie oznakowanych miejscach umożliwiających wypłynięcie z plaży „na pełne morze”. Użytkownik skutera powinien korzystać także z ogólnie dostępnych informacjach umieszczonych na tablicach informacyjnych umieszczonych na brzegu!

Podobnie ma się sprawa z żeglarzami – informacje o utrudnieniach nawigacyjnych mogą oni znaleźć w locji, na mapach morskich zarówno tych klasycznych jak i tych elektronicznych które są aktualizowane praktycznie na bieżąco i wszyscy żeglarze , czy też motorowodniacy bez problemu potrafią zachować się rozumnie i zgodnie z najlepszą praktyka morską, zupełnie tak samo jak to ma miejsce w tych rejonach brzegu morskiego gdzie występują naturalne formacje raf koralowych.

Zadano mi również kiedyś pytanie, a jak „zapewnię bezpieczeństwo” komuś kto będzie chciał wejść na Moduły i przespacerować się po nich!?!? Tutaj niestety nie ma dobrej odpowiedzi na tak postawione pytanie! Tak samo jak nie można zabronić ludziom chodzenia po ulicach, czy też po oślizgłych kamieniach dna potoków, czy też „przełazić” przez płot! Można oczywiście (jak to widać na załączonych zdjęciach) chodzić po progu podwodnym zbudowanym z Modułów Reef Ball , ale będziemy to robić na własną odpowiedzialność. Zleceniodawca planujący umieszczenie progu w miejscach bardziej uczęszczanych praz plażowiczów może zażądać od wykonawcy specjalnego wykonania kilku, czy też kilkunastu Modułów ułatwiających poruszanie się na określonym odcinku progu (jak to widać na zdjęciu) jednak w dalszym ciągu taki marsz jest realizowany na własne ryzyko i w przypadku jakiegokolwiek nieszczęścia poszkodowany musi się liczyć z konsekwencjami.

Kolejne pytanie które dość często przewijało się w licznych dyskusjach dotyczyło posadowienia Modułów na dnie. Wszyscy dyskutanci byli bardzo ciekawi czy posadowione na piasku Moduły nie będą się zapadały w piasek. Na podstawie dotychczas zdobytych doświadczeń wynika, że w typowych sytuacjach nic takiego nie ma miejsca. Oczywiście posadowienie Modułów poprzedzone jest licznymi ekspertyzami i badaniami. Jeżeli okaże się, że dno w danym rejonie jest niezbyt stabilne to zazwyczaj stosowana jest włóknina lub specjalne maty stabilizujące podłoże – jak to miało miejsce w projekcie realizowanym na Florydzie.

Pytano mnie również dlaczego skoro proponowany system Modułów Reef Ball użyty w ochronie brzegu morskiego jest tak „dobry” to dlaczego do tej pory nie był u nas stosowany!? Odpowiedź na to pytanie jest niezmiernie prosta! Moduły Reef Ball jako zostały opracowane i zgłoszone do opatentowania w połowie lat 90 ubiegłego stulecia. Jak wszystkie rozwiązania ewoluował w różne strony. Poza siedliskami związanymi z rewitalizacją uszkodzonych , lub obumarłych naturalnych raf koralowych moduły Reef Ball zostały użyte jako „doniczki” umożliwiające odbudowe zniszczonych lasów namorzynowych (np. w rejonie Puket). Moduły Reef Ball są też w chwili obecnej używane jako elementy Raf Memorialnych, w których w procesie produkcji betonu następuje domieszanie prochów osób zmarłych , które wyraziły taka wolę – prawo wielu krajów zezwala na tego typu pochówek ! Na podwodnych polach pamięci umieszczane są również moduły Reef Ball z tabliczkami upamiętniającymi osoby które odeszły na ostatnią wahtę, a których ciał nie odnaleziono. U wybrzeży Kanady i USA jest wiele takich miejsc pamięci!

Najważniejszym jednak dla nas kierunkiem rozwoju nowych zastosowań modułów Reef Ball są moduły specjalnie przystosowane (wielkość , wysokość i masa) do ochrony brzegu i rewitalizacji plaż. To najbardziej spektakularne rozwiązanie. Rozwiązanie zastosowane praktycznie na przełomie wieków, czyli najmłodsze ze wszystkich rozwiązań i technologii stosowanych do tej pory w umocnieniu linii brzegowej. W ciągu tych ostatnich kilku lat początku XXI w. dopracowana została technologia budowy progów podwodnych z modułów Reef Ball. Przeprowadzone w Instytucie Technologicznym Tampa na Florydzie badania modelowe potwierdziły skuteczność i niezawodność modułów Reef Ball w umocnieniu brzegu i rewitalizacji plaż. Moduły okazały się zdecydowanie bardziej skuteczne od stosowanych powszechnie progów podwodnych zbudowanych w technologii kamiennego nasypu. Modułu raz posadowione pozostają na swoich miejscach niezależnie od siły sztormu atakującego wybrzeże. Moduły działają tym skuteczniej czym sztorm ma większa siłę. Niestety nie można tego powiedzieć o progach „kamiennych”, które podczas silnych sztormów sukcesywnie są „rozmywane” , ich najwyższe partie są przesuwane w kierunku podłoża i progi tracą tym samym swoje „zdolności” do pełnego zabezpieczenia brzegu i do rewitalizacji plaż. Aby przeciwdziałać temu zjawisku należy co kilka lat sprawdzać posadowienie i usytuowanie progów kamiennych i ewentualnie uzupełniać ich warstwy powierzchniowe nowymi kamieniami. Jednym słowem wydawać kolejne środki finansowe. Moduły Siedliskowe Reef Ball praktycznie nie wymagają żadnych poprawek i dodatkowej ingerencji człowieka. Moduły Reef Ball spełniają swoją rolę przez wiele. wiele lat praktycznie „bezobsługowo”.